17 Nisan 1938 tarihi Kırım Tatar halkı için en trajik günlerinden birini oluşturuyor.
Bu tarihte Akmescit’te (Simferopol) komünist rejim çerçevesinde Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) Milli İç İşleri Komiserliği hapishanesinde tutuklu bulunan Kırım Tatar entelijensiyanın büyük grubu kurşuna dizildi.
Kurşuna dizilme 19 Nisan'a kadar 3 gün boyunca sürdü. Öldürülenlerin sayısı kesin olarak belli değil. Bu insanlar, Milli Fırka partisi faaliyetlerine katıldığı, Almanya, İngiltere ve diğer ülkelere ispiyonculuk ve milliyetçilik ile suçlanarak öldürüldü ancak bunun yapılmasının asıl sebebi Kırım Tatar halkının düşünen kafasından mahrum bırakmaktı.
Bazı tarihçiler, söz konusu olayın sonuçlarını değerlendirirken bu olayı 1944 yılında yapılan sürgün olayından sonra sıraya koyuyor. 17 Nisan İşte 1938 günü kurşuna dizilenlerin isimleri:
1. Yakub Ablamitov: Bilim adamı, kimyacı, Kırım köy işletme enstitüsünün hocası.
2. Yakub Azizov: Bilim adamı filozof, Kırım pedagoji enstitüsünün doçenti.
3. Asan-Sabri Ayvazov: Yazar, bilim adamı, dil bilimcisi, etnografçı, 1917-1918 yıllarında 1. Kırım Tatar Milli Kurultayı başkanıydı.
4. Osman Akçoraklı: Yazar, tercüman, bilim adamı, Tatar dili ve edebiyatı uzmanı, folklorcu, Kırım pedagoji enstitüsünün hocası.
5. Ramazan Aleksandroviç: Pedagog, 1934-37 yıllarında Kırım Sovyet Özerk Cumhuriyeti'ni aydınlatma halk komiseri,
6. Ali Asanov: Pedagog, 1929-34 yıllarında kırım Sovyet Özerk Cumhuriyeti'ni aydınlatma halk komiseri.
7. Yahya Bayraşevski: Dil bilimcisi, Kırım pedagoji enstitüsünün hocası.
8. Useyin Bodaninski: Ressam, Bahçesaray saray ve müze müdürü,
9. Zafer Gafarov: Yazar,
10. Kerim Cemaledinov: Dil bilimcisi, Kırım pedagoji enstitüsünün hocası.
11. İbraim İsmailov: Öğretmen,
12. Abdulla Latifzade: Şair, Kırım pedagoji enstitüsünün doçenti.
13. Fevzi Musaniyev: Toprak işleri halk komiseri.
14. Yakub Musanif: Gazeteci, edebiyat yorumcusu.
15. Mamut Nedim: Gazeteci, 1928-29 yıllarda Kırım Sovyet Özerk Cumhuriyetinin aydınlatma halk komiseri.
16. İlyas Tarhan: Yazar, merkez icra komitesinin başkanı.
17. Server Turupçu: 1937 yılında partirin Kırım bölgesel komitesinin ikinci sekreteri.
18. Seyit-Celil Hattatov: 1917-18 yıllarında Kurultay hükümeti üyesi, Milli Fırka partisinin lideri.
19. Bilyal Çagar: Pedagog, 1937 yılında Kırım Sovyet Özerk Cumhuriyetinin aydınlatma halk komiseri.
Bu araştırmada Dmitri Ursu'nun araştırmasından yararlanıldı.
Hazırlayan: Nadire Umerova — Lentara Halilova