Sağlık söz konusu olduğunda eşe dosta fikir vermeyi seviyoruz da rutin testleri yaptırmaya gelince sırra kadem basıyoruz! Belki korkudan belki de ihmalkarlıktan... Oysa günümüzde ölümcül hastalıklar bile tedavi edilebiliyor, yeter ki erken teşhis edilsin. İşte her kadının yaptırması gereken 10 test:
1- Meme
Hangi tanı yöntemi?: Mamografi
Meme kanseri erken evrede teşhis edildiğinde artık ölümcül bir hastalık olarak görülmüyor. Dolayısıyla erken teşhis için 20 yaşından sonra memenizi ayda bir kontrol etmenizin yanı sıra, 2-3 yılda bir doktor muayenesinden geçin. Ayrıca uzmanlar 40 yaşından itibaren her yıl mamografi çektirmeniz gerektiğine dikkat çekiyorlar. Eğer birinci derecede akrabalarınızda meme kanseri varsa, daha sıkı takip altında olmalısınız.
Nasıl uygulanıyor? Mamografide düşük doz x-Ray, yani iyonizan radyasyon üreten bir tüp ile meme inceleniyor. İnceleme için hasta mamografi denilen röntgen cihazının önüne oturtuluyor. Meme x ışınına duyarlı bir levha üzerine yerleştirilerek sıkıştırılıyor. Ardından radyasyon verilerek, her iki memenin iç yapısının görüntüleri filmde oluşturuluyor.
Neden önemli? Mamografide, meme kanseri henüz ele gelen bir kitle olmadan, yani kireçlenme aşamasındayken tespit edilebiliyor. Bu sayede meme kanseri çok erken evrede tedavi edilebiliyor.
2- Gözler
Hangi tanı yöntemi?: Tonometre
Halk arasında göz tansiyonu olarak bilinen glokomun rutin muayenelerine en geç 40 yaşında başlamalısınız. Ancak ailenizde glokom hastası varsa, doktorunuz sizden testlerinizi daha erken yaşta düzenli olarak yaptırmanızı isteyebilir. Ayrıca diyabetliyseniz, görme bozukluğundan yakınıyorsanız ya da kan dolaşımına bağlı bir hastalığınız varsa, retinanın kontrol edilmesi de göz sağlığınız açısından önemlidir.
Nasıl uygulanıyor? Göz içi basıncında genel adı tonometri olan cihazlara başvuruluyor. Retine kontrolünde, gözün arka bölümünü görebilmek için göz bebeğiniz damla formundaki ilaçlarla geişletiliyor. Göz içi basıncı, tonometre cihazından kontrollü bir şekilde hava püskürtülmesiyle ölçülüyor.
Neden önemli? Glokom yaptığı sinir hasarı ile görme alanında kayıplar oluşturuyori hatta körlüğe yol açıyor. Ancak erken teşhis sayesinde uygulanan ilaç tedavisi veya lazer yöntemiyle görme kaybının önüne geçilebiliyor.
3- Kalp ve dolaşım sistemi
Hangi test?: Efor Testi
Uzmanlara göre 40 yaşını geçmiş her kadının senede bir kez kardiyolojik check-uptan geçmesi, kalp sağlığı açısından büyük önem taşıyor. Ancak, eğer akrabalarınızda genç yaşlarda bu hastalık ortaya çıkmışsa, doktorunuz kalp check-up programından daha önce yararlanmanızı isteyebilir. Efor testi, bu yaşamsal önem taşıyan check-uplara başvurulan yöntemlerden biri.
Nasıl uygulanıyor? Efor testi, çoğunlukla koşu bandında uygulanıyor. Yaklaşık 10 dakika süren bu test sırasında, kalbinizin ve kalp kapaklarınızın durumu ile işleyişi hakkında bilgi veren EKG sürekli izleniyor, belirli aralıklarla damar basıncı ölçülüyor.
Neden önemli? Efor testi egzersizi ritim ve ileti bozukluklarını araştırmak amacıyla yapılıyor. Bu sayede kalp ve dolaşım sistemi hastalığınız ciddi boyutlara ulaşmadan tedavi edilebiliyor.
4- Rahim ağzı
Hangi test? Pap Smear
En son ne zaman pap smear testi yaptırdınız? Uzmanlar, 18 yaşını aşmış ve aktif cinsel hayatı olan her kadının yılda bir kez düzenli olarak pap smear testi yaptırmalarını öneriyor. Çünkü bu test sayesinde, jinekolojik kanserler arasında 2. sırada yer alan rahim ağzı kanseri, çok erken safhada teşhis edilebiliyor.
Nasıl uygulanıyor? Muayene sırasında, özel bir fırça yardımıyla rahim ağzı bölgesinden hücre sürüntüsü alınıyor. Bu sürüntüler pataloji laboratuarlarında inceleniyor. İnce yayma tekniğiyle, rahim ağzı kanserine yol açan Humam Papilloma virüsü tespit ediliyor.
Neden önemli? Belirti vermeyen kanser öncesi hücre değişimleri, bu test ile fark edilebiliyor.
5- Rahim çevresi
Hangi tanı yöntemi? Ultrason
Özellikle kist veya miyom oluşumuna yatkın bir bünyeniz varsa, vajinal ultrason muayenesi sizin için çok önemli. Uzmanlar, yakınması olsun veya olmasın, her kadının yılda bir kez ultrason muayenesinden geçmesine dikkat çekiyorlar.
Nasıl uygulanıyor? Vajinal yolla yapılan ultrasonda iç organlar çok daha net bir şekilde izleniyor. Yumurtalıkları ve rahmi daha iyi görebilmek için ince bir sonda vajinaya yerleştiriliyor. Ekranda beliren görüntü, kadının sağlığı hakkında bilgi veriyor.
Neden önemli? Jinekolojik ultrason ile karın organları, özellikle de rahim, yumurtalıklar ayrıntılı bir şekilde değerlendiriliyor. Rahmin yapısı, pozisyonu, büyüklüğü, rahimden kaynaklanmış tümörler, miyomlar saptanabiliyor. Bunların yanı sıra rahim içi zarı, yani endometrium değerlendirilmesi yapılıyor. Aynı şekilde yumurtalıkların yapısı, yumurta geliştirme kapasiteleri, yumurtalık kitleleri saptanabiliyor.